NGÔN NGỮ CỦA CÁC LOÀI HOA

Tìm hiểu Floriography – tạm dịch là nghệ thuật sử dụng hoa để giao tiếp, độc giả như được quay trở về thời đại Victoria, thời mà các loài cây, loài hoa, loài thảo mộc được tin là đại diện cho một điều gì đó. Ở thời điểm ấy, các chủ đề trò chuyện còn khá khắt khe và hạn chế, vậy nên sự xuất hiện của những câu chuyện dân gian về ý nghĩa của các loài thực vật dường như đã trở thành một phước lành, một chủ đề để mọi người có thể cùng đem ra hàn huyên, tâm sự. Có vô số các loài cây cỏ, và vì vậy, cũng có vô vàn các tầng nghĩa sâu xa được gắn liền với chúng. Những câu chuyện ấy nhiều đến nỗi có thể lấp đầy toàn bộ những cuốn từ điển, tuy nhiên, để tiết kiệm thời gian cho độc giả, chúng tôi đã biên soạn những ý nghĩa thú vị nhất ẩn sau các đóa hoa đầy hương sắc.

HOA CẨM CHƯỚNG

Nếu bạn nhận được hoa cẩm chướng từ một người bí ẩn, hãy lưu ý đến màu sắc của những đóa hoa. Bởi chúng có thể cho bạn biết tâm tư mà người tặng hoa dành cho bạn. Họ có thể đang bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với bạn, nhưng cũng có thể họ đang có ý muốn phê bình bạn. Nếu những đóa cẩm chướng đỏ mang thông điệp “trái tim tôi nhói đau vì người”, thì những đóa màu vàng được cho là truyền đạt sự từ chối, khinh thường, thất vọng. 

Ngoài ra, hoa cẩm chướng hồng với ý nghĩa: “Tôi sẽ không bao giờ quên người” gắn liền với một truyền thuyết từ Kinh Thánh. Chuyện kể rằng, khoảnh khắc nhìn thấy chúa Giêsu bị đóng đinh trên thập tự giá, Đức Mẹ Maria đã đau đớn và xót thương vô cùng. Không kìm được nước mắt trước cảnh ngộ của con mình, bà bật khóc. Những đóa hoa cẩm chướng màu hồng mọc lên từ nơi mà nước mắt của bà rơi xuống, như đại diện cho nỗi đau, tình thương vĩnh cửu của một người làm mẹ. 

HOA HỒNG

Hoa hồng vẫn là hoa hồng và vẫn tỏa hương ngọt ngào cho dù ta gọi nó bằng bất cứ tên nào. Thế nhưng, khi nói về màu sắc, mọi thứ không đơn giản như vậy. Tùy thuộc vào sắc độ của chúng mà hoa hồng có thể đại diện cho bất cứ điều gì. 

Vào thời Victoria, ngôn ngữ của hoa hồng theo một số màu sắc có sự tương phản rõ rệt với ý nghĩa của chúng ngày nay. Nếu hiện nay, hoa hồng vàng được xem là biểu tượng cho sự tươi sáng, ấm áp, cho tình bạn chân thành, thì ở thời bấy giờ, chúng lại tượng trưng cho sự ghen tuông, sự kết thúc của một mối quan hệ hoặc thậm chí là sự không chung thủy. 

Tương tự như ý nghĩa của hoa hồng vàng, thông điệp ẩn sau những đóa hồng mang sắc đỏ cũng có sự thay đổi qua những thời kì khác nhau. Trước khi trở thành biểu tượng cho sự lãng mạn, cho tình yêu mãnh liệt, nồng nàn như ngày nay, hoa hồng với màu đỏ thẫm từng được xem là đại diện cho sự xấu hổ ở thời đại cũ. 

Vào thế kỷ XIX, Nữ hoàng Victoria đã ưu ái chọn hoa hồng trắng làm hoa cưới và từ đó các cô gái cũng dùng loại hoa này cho ngày trọng đại của đời mình. Theo quan niệm thời Victoria, việc cô dâu cầm trên tay một bó hồng trắng trong ngày cưới ngụ ý rằng mình sẽ luôn giữ tấm lòng trinh nguyên, sự gắn bó chân thành với chủ rể đến cuối cuộc đời. Vậy nên, hoa hồng trắng tượng trưng cho câu nói: “Em xứng đáng với anh.” Ngày nay, ý nghĩa của chúng không thay đổi quá nhiều, loài hoa ấy vẫn đại diện cho tình cảm thiêng liêng và thuần khiết.

Đồng thời, không chỉ thể hiện qua màu sắc, ý nghĩa của hoa hồng còn được thể hiện qua trạng thái. Nếu một đóa hồng không gai tượng trưng cho nhất kiến chung tình, tức yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên, thì một đóa hồng trắng khô héo mang nghĩa bạn không để lại được ấn tượng gì sâu sắc.

HOA JONQUIL

Hoa Jonquil – một loại thủy tiên còn được gọi với cái tên thực vật là Narcissus jonquilla – mang một ý nghĩa cụ thể: tình cảm của bạn được đáp lại. Loài hoa này gắn liền với một truyền thuyết từ thần thoại Hy Lạp về chàng Narcissus với vẻ đẹp làm mê đắm lòng người. Chuyện kể rằng, một ngày nọ, chàng trai ấy đi lang thang trong rừng và đến bên một hồ nước trong vắt. Lần đầu tiên soi mình xuống nước, chàng đã yêu say đắm hình ảnh phản chiếu của bản thân. Ngày tháng trôi qua, chàng vẫn quỳ bên hồ, đắm đuối nhìn ngắm và thì thầm bày tỏ tình cảm. Cho đến tận khi gục xuống, Narcissus vẫn không ngừng thì thầm gọi tên mình, và rồi cuối cùng, từ một chàng trai với vẻ đẹp động lòng người, giờ đây, bên dòng nước chỉ còn lại một thân xác khô kiệt. Bên hồ, nơi chàng gục xuống mọc lên một đoá hoa kiêu sa với hương thơm dịu nhẹ, nhưng đóa hoa ấy lại luôn cúi xuống để ngắm nhìn hình ảnh phản chiếu của chính mình. 

CÂY THƯỜNG XUÂN

“Gắn bó” chưa phải là một từ hoàn hảo và đầy đủ nhất khi nói về mối liên kết giữa bạn và người bạn đời của mình, nhưng nó là lý do mà cây thường xuân được xem là đại diện cho hôn nhân và lòng thủy chung son sắt. Theo quan niệm của những người tạo ra floriography, cũng như thường xuân – một loài cây leo có khả năng bám chặt để leo cao và lan rộng ra xung quanh, chúng ta cũng có sự gắn bó keo sơn, mật thiết với người thương của mình. Đồng thời, thường xuân cũng là một loài cây thường xanh, tươi tốt, phát triển quanh năm, và đây cũng tựa như đặc điểm của bất kỳ một cuộc hôn nhân hạnh phúc nào. Chính bởi sự tương đồng ấy càng thuyết phục ta hơn về ý nghĩa ẩn sau những cành cây, tán lá của loài thân thảo này.

HÚNG TÂY

(Tên tiếng Anh là Basil, nghĩa là húng quế. Nhưng ở Việt Nam đã có 1 loại húng quế rồi nên tụi mình chuyển sang gọi là húng tây để phân biệt)

Có tên trong danh sách các loài thực vật tượng trưng cho những điều khác nhau tùy theo không gian và thời gian cụ thể, cây húng tây có một lịch sử về ý nghĩa rất kì lạ và độc đáo. Suốt nhiều thế kỷ qua, húng tây được xem là biểu tượng tình yêu ở Ý và một số quốc gia khác như Romania, … Thế nhưng, ít ai biết về ý nghĩa trước đó của loài thảo mộc này. Người ta đồn rằng ghi chép đầu tiên về cây húng tây chính là: “Nó chỉ tồn tại để làm cho con người phát điên.” Theo quan niệm của người Hy Lạp và La Mã cổ đại, và sau đó là quan niệm dân gian thời Victoria, loại thảo mộc này gắn liền với lòng căm thù dữ dội. Trong truyền thuyết châu Âu, húng tây là một loài cây thuộc về quỷ Satan. Vì vậy mà khi gieo trồng loại cây này, bạn không chỉ mất nhiều công sức mà còn phải nguyền rủa đất để hạt giống có thể được phát triển. May mắn thay, ngày nay, húng tây hiếm khi được tặng kèm với hoa, nên sẽ rất khó xảy ra trường hợp bạn vô tình tặng nó cho ai đó và khiến đối phương nghĩ rằng bạn xem họ là một người xui xẻo.

—

Floriography là quyển sách về ý nghĩa các loại cây cối với hình ảnh minh hoạ màu nước của tác giả Jessica Roux. Bạn có thể tìm mua quyển sách này tại đây.

Người dịch: Nhật Minh V.